Geef me de ruimte

Marije is een vrijgevochten 14e eeuws  meisje dat wordt betoverd door het verhaal van "Tristan en Isolde". Op 15-jarige leeftijd besluit ze Brugge te verlaten en op zoek te gaan naar het geluk. Ze komt terecht in het door oorlog geteisterde Frankrijk waar ze haar geliefde vindt. Samen trekken ze rond als trouvères. Op hun weg ontmoeten ze de oudere Jean en de jonge Mathis die zich bij hun voegen.  

Tijdens hun tocht komen ze in benarde situaties terecht maar dankzij hun vriendschap met de grootste krijger van Frankrijk worden ze behoed voor tegenspoed. Om de Engelse bezetters te stoppen, wordt er een groot leger ingezet. De trouvères blijven niet buiten schot en het gevaar komt heel dichtbij. Kunnen ze uit de handen van de Engelsen geraken en meehelpen om de oorlog te stoppen? 

Het verhaal begint in het Brugge van 1346. De Franse vorst is op dat moment koning van Vlaanderen. De Bruggelingen kiezen echter de kant van de Engelse koning Edward III omdat ze afhankelijk zijn van de invoer van Engelse wol. De stad zit tussen twee vuren en wordt volledig ommuurd. 's Nachts worden de poorten gesloten.

De rest van het verhaal speelt zich af tijdens de 100-jarige oorlog tussen Frankrijk en Engeland. Frankrijk wordt eerst aan zee belegerd waarna de Engelsen ook het binnenland van Frankrijk aanvallen. Frankrijk is op dat moment een rijk land. Er is veel landbouw, wijnen en kunst in abdijen en kerken. Het boek loopt over een periode van 10 jaar. De reis start in Crécy. Daarna wordt er tussen Normandië en Bretagne gereisd om uiteindelijk terug te komen in Melle, de geboortstad van Berton.

Het hoofdthema van dit boek is vriendschap, moed en liefde tijdens de 100-jarige oorlog in Frankrijk. Marije is een moedige vrouw omdat ze haar lot durft te ontlopen en zelf kiest voor een nieuw leven. Zij is een vroeg voorbeeld van emancipatie. Haar vriend Berton wordt meerdere malen ingeschakeld als informant en zorgt voor een ontknoping van de oorlog. Vriendschap heeft in dit boek de bovenhand en het is ook door die vriendschap dat zij de beproevingen overleven.

"Vol afkeer kijkt de edele graaf van Warwick op hem neer. Hij geeft de hulpeloze dwerg een trap. 'Jullie Fransen verdienen geen genade. Jij hebt de trouvères geholpen om te ontsnappen, nietwaar?' (...) Uitgeput heft Moro zijn bloedend hoofd op. 'Berton de Fleur heeft meer eer in zijn pink dan jullie in je hele plinderbende bij elkaar,' krijst hij. Warwick trekt zijn zwaard. 'Voor die belediging zul je ter helle varen, gedrocht!' Chandos probeert Warwick te weerhouden, maar die is door het dolle heen. Stervend denkt de dwerg nog: O, Marie-Claire, rijd voor je leven! Dan vindt de punt van het zwaard zijn hart en hij denkt niets meer. Nooit meer."

Ik koos dit boek uit nostalgie. Kruistocht in spijkertocht, dat ik jaren geleden las, is mij altijd bijgebleven.  Ik hoopte dat dit boek hetzelfde effect zou hebben. Het boek voldeed volledig aan mijn verwachting.

"Alles is beter dan wat haar te wachten staat in Brugge".

Met deze zin begint het boek en het wakkert de nieuwsgierigheid van de lezer aan en nodigt uit tot verderlezen. Vanaf het eerste blad kan de lezer zich inleven in de situatie van de jonge Marije en in de beslissingen die ze neemt.

In het eerste deel wordt de historische situatie geschetst en de rol van de vrouw in de maatschappij. Het verhaal wordt verteld door Marije die de situatie hekelt waarin ze terechtgekomen is en haar gevoelens en dromen beschrijft. De lezer kan begrijpen dat het een moedige beslissing van haar is om in die tijden je familie en land achter je te laten op zoek naar een beter leven. De schrijver neemt de lezer vanaf het begin mee in Marijes wereld en weet de spanning op te bouwen. Gaat Marije haar geluk of haar ongeluk tegemoet?  Geschiedenis is niet echt mijn interessegebied, maar door een verhaal te volgen van iemand krijgt de lezer toch een goed idee van hoe het er toen aan toe ging. De details in het boek helpen om een voorstelling te maken van wat er gebeurt. 

"Eerst durft Marije nauwelijks rond te kijken, maar spoedig ontdekt ze dat de meeste doden al zijn opgeruimd. De wind verstuift de stank van ontbindend vlees. De zon schijnt op de bomen, die de prachtigste kleuren vertonen: rood, goud, groen, geel en donkerbruin. Guldenroede en hennepnetel bloeien nog. De vogels jubelen. Hoog in de blauwe lucht schalt een late leeuwerik. Frankrijk wordt weer mooi voor Marije."

Zonder het te beseffen leert de lezer welke koningen er aan het bewind waren tijdens de 100-jarige bezetting, in welke rangorde de mensen werden ingedeeld en wat de functie van trouvères was. De reden van het ontstaan van de oorlog en de verschillende manieren waarop beide landen oorlog voeren, wordt uitbegreid beschreven. Engeland heeft veel boeren ingelijfd maar de Fransen vinden boeren te dom en laten ze dus niet deelnemen aan de verdediging van Frankrijk. In Frankrijk zijn het de ridders die alles bepalen en die zich beter voelen dan de "gewone" mensen.

Ik heb enorm veel opgestoken van dit boek en heb het met veel plezier gelezen. In enkele dagen waren de 396 pagina's uit. Ik zal zeker het vervolg van deze trilogie nog lezen. Het boek is heel toegankelijk omdat het taalgebruik eenvoudig is en de zinnen niet te lang zijn. Dat maakt het geschikt voor jongeren vanaf 12 jaar. Er zit voldoende variatie in de gebeurtenissen, zodat je geboeid blijft verder lezen tot het einde.

 

Wind mee, is wind tegen als je de andere kant op wilt.